Een Roemeense vriendin wenste mij deze morgen digitaal een “Happy Martisor Day!” Ik wist niet wat het was en raadpleegde Wikipedia. Daar werd ik al snel blij. In Roemenie en Moldavië vieren ze vandaag de start van de lente. Men geeft elkaar daarbij een strik van rode en witte wol cadeau. Aan het eind van de maand hangen ze deze strik aan een fruitboom in de hoop dat deze veel voorspoed zal brengen en natuurlijk een overdadige oogst. Wat mij betreft een prachtige traditie en iets wat ik zeker naar de buren op mijn moestuin ga overbrengen.
Zelden herinner ik mij een voorjaar zo spectaculair als deze. Een zilveren kroon op de winter met sneeuw en ijs, gevolgd door bijna zomerse temperaturen. De natuur haalt alles uit de kast om ons een duwtje in de rug te geven. Op de eerste dag in maart zoek ik altijd een momentje om naar de Fruhlingsstimmungswalzer van Johan Strauss te luisteren. Op de driekwart maat van deze heerlijke lente-wals zie ik een prachtige tuin voor me, vol met groente en fruit. Een tuin doet veel vergeten. Tijdens het snoeien afgelopen week werd ik steeds fanatieker. De resten van het vorige jaar mogen op de composthoop, en dat geldt niet enkel voor planten. Het voorjaar is een nieuw begin en zeker in de moestuin beginnen we weer met een schone lei.
Vorige week zijn de zaden van Vreeken’s zaden uit Dordrecht gearriveerd. Lerend van voorgaande jaren hebben we de bestelling wat gewijzigd. Zo zoeken we dit jaar naar meer ronde aubergine’s en leek het mij leuk om ronde worteltjes te telen, zoals radijzen. Ik zie dat al helemaal voor me, ronde Parijse worteltjes, doperwtjes en een stukje vis met hollandaise saus. Deze week begin ik met het voorzaaien van de tomaten, paprika’s en aubergines. Zij hebben een lang groeiseizoen en mogen vroeg de grond in. Op de tuin kan aankomend weekend al spinazie gezaaid worden. Om de bodem daar extra warmte te geven ligt daar nu al een lichtkoepel op de plek waar de spinazie komt. Ook na het zaaien zal deze lichtkoepel voor de broodnodige warmte en bescherming zorgen. De bodem is in dit zonnige maartse weer goed aan het uitdrogen. Zodra er een klein korstje zichtbaar is kun je met een drietand de bodem loswerken. Hierdoor werk je meer zuurstof in de bodem en warmt ze nog beter op. Door zo nu en dan met een drietand door de tuin te wroeten creëer je tegelijkertijd een ideaal zaaibed.
Op de nieuwe scheuten van rabarber en dragon na is het nog rustig in de tuin. Alle fruitstruiken zoals bramen en frambozen zijn gesnoeid. Ook de perenboom is helemaal gereed om de bloesem te tonen. Wel verwelkomen we een nieuwe boom op de tuin. Een vijg, gekocht van onze Turkse buurman, zal bij ons verder worden opgekweekt. De buurman wilde er graag vanaf en wij wilden juist meer houtige en meerjarige gewassen in de tuin. Wanneer we ooit een eigen tuin aan een huis bezitten verhuist deze vijg weer met ons mee. De pruim die ik deze winter bij andere buren had uitgegraven wilde ik ook nog snoeien, maar gelukkig las ik net op tijd dat pruimen gevoelig zijn voor een schimmel die van september tot mei actief is. Pruimen snoeien we dus in de zomer.
De stekken in de kas gedijen goed bij de eerste felle voorjaarszonnestralen. De kas warmt snel op en de op het eerste gezicht levenloze stokjes laten met een jonge knop een eerste teken van leven zien. De beworteling zal snel op gang komen. Belangrijk om ze nu niet te laten uitdrogen. Nu we toch in de kas zijn kunnen we een blik werpen op de teeltplanning voor onder glas. In de kas met veel zon groeit tegen de achterwand de Frankenthaler druif gestaag verder. Aan de rechterzijde voegen we daar nu een vijg aan toe. Deze vijg bestaat nu enkel nog uit een hoofdstam, maar zal vanaf dit jaar langs draden geleid worden. Vijgen achter glas geven betere en zoetere vruchten en de plant geeft de kas een mysterieuze exotische geur. Omdat de vijg nog klein is, blijft er genoeg ruimte over voor tomaten en aubergines. In de koude bak zullen dit jaar weer meloenen geteeld worden, om te voorkomen dat virussen zich opbouwen in de bodem planten we de meloenen in een grote kuip en graven we deze in. De schaduwkas zal dit jaar benut worden voor de teelt van komkommers en het beschut opkweken van stekken. Beide hebben een lagere zonbehoefte.
Maart is ook de tijd om met de snoeischaar door de tuin te gaan. Vaste planten knippen we tot de grond af. Heesters geven we vaak een snoeibeurt om nieuwe groei te stimuleren of om te sturen in de vorm van de struik. Snoeien doen we om een gezonde groei te waarborgen. Een goed onderhouden tuin kenmerkt zich voor mij door planten die met een trefzekere hand gesnoeid zijn. Snoeien vergt ook enig vooruitkijken. Met de snoeiwond die je maakt, en op de plaats waar je dit doet, bepaal je de toekomstige vorm en groeiwijze van de plant. Het voert te ver om hier uitvoerig in te gaan op snoeien, dat kan misschien nog wel eens een aparte tab op deze website worden… Voor hier geef ik toch graag de volgende tip: De Britten hanteren als algemene regel de drie D’s. Als hout ‘Dead, diseased or damaged is, (dood, ziek of beschadigd) dan is snoeien altijd aan te bevelen.
Dit jaar schrijf ik geen gazoncolumn meer in het groenste tijdschrift van Nederland, Groei&Bloei. Wel mag ik dit jaar drie grote artikelen schrijven over tuinieren. Het eerste artikel zal in mei verschijnen en het gaat over de basis van alles wat groeit en bloeit in de tuin: de bodem.
Werken van de maand
In de moestuin kunnen we aan de slag met zaaien. Tomaten, paprika’s, aubergines en komkommers zaaien we nu binnen op een warme en lichte plek. Buiten kunnen we in de loop van deze maand spinazie, worteltjes en rode bieten zaaien. Ook de tuinbonen mogen nu de grond in. Als je nog snoeiwerk te doen hebt, wees dan snel want de sapstromen komen al op gang. werk regelmatig de bodem los zodat ze mooi verkruimelt en een mooi zaaibed ontstaat. Als je het nog niet gedaan hebt, kun je nu nog je kas eens goed poetsen.
In de siertuin is dit de maand van de grote voorjaarsschoonmaak. Vaste planten terugsnoeien, maar ook hortensia’s, vlinderstruiken, lavendels, klimplanten en wat dies meer zij kunnen terug in model gebracht worden. In de border kan het blad weggehaald worden en richting de composthoop worden vervoerd. Het gazon kan worden geverticuteerd en bemest met organische voeding. Als je dan toch de mestzak ter hand neemt kun je ook de borders verwennen, zeker de rozen. Nu is tevens een goed moment om de borders te mulchen met compost en deze met een cultivator lichtjes onder te werken.
robbertlauret.wordpress.com 