Op het moment van schrijven tikt de regen zachtjes tegen het raam van de studeerkamer. Deze morgen heb ik samen met Martha de hagen rondom de moestuin geknipt. Het is een zomer waarbij we tussen de buien door moeten werken. Elke dag heeft zonneschijn, maar zeker ook buien. Tel daarbij op de matige temperaturen en je hebt de ingrediënten voor een uitdagend moestuinjaar. Uitdagend, omdat ik met de twee afgelopen zomers in het achterhoofd stiekem al droomde van olijven en tomaten van Italiaanse kwaliteit. Helaas, deze zomer zullen we extra moeten genieten van onze tomatenoogst, want de goede tomaten zijn niet talrijk. Ook de aubergines zijn schaars met dit weer. Gelukkig worden we ruimschoots gecompenseerd met courgettes, pompoenen en komkommers.
Moestuinieren heeft soms veel weg van spelen in een casino. ‘Spreid uw winkansen’ was jarenlang de slogan van het staatsgokbedrijf. Ook voor het tuinieren is dit een goede strategie. Op een moestuin, waar de diversiteit aan gewassen erg groot is, kan simpelweg niet alles lukken. Tomaten houden van zon, aubergines van warmte en vocht en boontjes hoeven het helemaal niet zo warm te hebben. De spelstrategie bepalen we al in het voorjaar bij het zaaien. Zetten we dit jaar in op tomaten, of op bonen en kolen. Met de twee warme zomers in het achterhoofd koos ik ook dit jaar voor veel warmteminnende gewassen. De tomaten, paprika’s en aubergines gingen met dozijnen vanuit de kweekruimte in huis naar de moestuin.
Helaas, het werd een andere zomer. Ik heb moeten vechten om de tomaten gezond te houden. Gelukkig heb ik dit voorjaar een tomatentunnel gebouwd zodat de bovenkant van de planten droog bleef. Toch heb ik ook ruiten tegen de zijkant moeten plaatsen, het was simpelweg te nat. De sterke wind blaast dan ook regen via de zijkant tegen de tomatenplanten.Toen Limburg gebukt ging onder overvloedig water, stond ook bij ons de tuin blank. Voor vele medetuiniers was dit het einde van de tomaten, de sperziebonen en dahlia’s. Zelf plant ik mijn tomaten in een verhoogd bed en onder een afdakje. Ternauwernood hebben ze het overleefd. De helft van mijn dahlia’s heb ik wel op de composthoop kunnen leggen, die waren verdronken.
Ook de gewassen waarvan ik dacht dat veel water geen kwaad kon, bleken een klap te hebben gekregen. Een aantal dagen na de regen hing er een vreemde lucht rond het perk met kolen. Ik besloot, ondanks de geur, toch maar eens mijn neus tussen de rodekolen te steken. De eigenaardige lucht kwam van de onderkant van de koolplanten, daar was een en ander al aan het composteren. Flux heb ik de kolen geoogst en daar zaten we die avond, wederom met regen tegen de ramen, aan de rodekool. We noteerden 23 juli.
En toch, als ik zou moeten kiezen tussen zes weken 32 graden of deze wisselvallige zomer, dan kies ik voor het hier en nu. Het kost moeite om de tomaten in leven te houden, maar liever af en toe met een ruitje sjouwen en een zeiltje spannen, dan week na week met emmers water in de weer zijn. Ik ben ook continue met het weer bezig, wanneer komt er regen, wanneer schijnt de zon. Moet de kasdeur open of dicht? Het voelt als een hele uitdaging om met een mand vol groente en fruit weer thuis te komen. Over die mand gesproken, laten we eens een rondje door de tuin maken.
Op het bed van de vruchtgroenten doen de courgettes het goed. Dit is hun weer, voldoende water en af en toe zon. Voor de aubergines mag het wat warmer, daar noteer ik tot op heden slechts 1 vrucht. De overige bloemen lijken echt te wachten op warmer weer. De paprika’s dragen vrucht, maar ook daar is warmte nodig om ze mooi te laten rijpen. De kruiden zijn er in overvloed, ook al heeft de dragon een klap van de regen gehad. De pompoenen zijn dit jaar zeer talrijk. Het valt me altijd op dat de flespompoenen wat later zijn dan de oranje pompoenen. In een ideale wereld zouden de pompoenen een week of vier later rijp zijn, maar het ziet ernaar uit dat we over een week, misschien twee toch al pompoensoep eten. Misschien met wat gestoofde venkel erbij, ook die doet het erg goed met dit weer.
De meloenen onder glas doen het goed. Door de kleine afgedekte ruimte waarin ze staan is een mooi broeiklimaat ontstaan, ook al hebben we maar weinig zon gehad. Bij 1 plant zie ik wat bruinkleurig en een zachte plek ontstaan aan de plantvoet, misschien toch iets te broeierig allemaal. Even goed in de gaten houden en het glas verwijderen op mooie en zonnige dagen zodat we maximaal kunnen verluchten.
Augustus is een keerpunt in de tuin en onze zomervakantie van 1 week is het scharnier. Nu alvast nadenken over september en oktober is belangrijk om ook bij terugkomst weer lekkers te kunnen oogsten. Hou de tuin aan de gang met voldoende bladgroenten, zaai sla en spinazie. Voor je weggaat op verlof oogst je het best je tuin wat rigoureuzer dan normaal, neem ook de kleine courgettes maar mee. Als je ze laat zitten zijn ze binnen drie dagen groot en heb je er niks meer aan. Haal liever alles van de plant, zodat je bij terugkomst, met een beetje geluk, courgettes van normale grootte kunt oogsten. Wij nemen geen koffie of kaas mee op vakantie, maar wel een kist met groenten uit de tuin.
Klussen in de tuin
Siertuin
De jaarlijkse knipbeurt voor hagen is bij ons in volle gang. De moestuinhaag staat al strak en ook in de tuinen waar ik alleen de hagen kom knippen zijn bijna allemaal aan de beurt geweest, ik kan straks met een gerust hart op vakantie. Door de vele regen kan een extra bemesting van border en gazon geen kwaad. Vooral wanneer je van je border verwacht dat ze er in september en oktober nog aantrekkelijk uitziet loont een handje organische meststof. Ook de hagen kunnen na het knippen wat voeding gebruiken. Idealiter bevat de meststof voor de hagen ook wat magnesium. Voorkom dat het oppervlak van de vijver te dicht met planten begroeid raakt. Waterlelies beginnen bladeren af te stoten, als het enigszins te doen is, kun je de verkleurende bladeren wegnemen. Blijf potten water geven, en liefst met wat voeding door het gietwater. Zo houd je bloei tot ver in het najaar. Ook rozen zijn gebaat bij continue het verwijderen van uitgebloeide bloemen, knip terug tot het eerste gezonde vijfblad.
Moestuin
Zoals gezegd, blijf zaaien. Bladgroenten zoals spinazie en sla, maar ook andijvie kunnen nu nog gezaaid worden. In september heb je dan verse bladeren voor in je salade. Ook wortels kunnen nog gezaaid worden, tegen november heb je weer een mooi gewas. Lekker voor bij de vis. De frambozen die vrucht dragen op tweejarig hout kunnen nu worden teruggesnoeid, indien al het fruit van dit jaar al geoogst is. Bind de nieuwe takken weer netjes op voor een goede oogst in het volgende jaar. De pompoenen en tomaten zijn aan het rijpen, knip eventueel blad weg om meer zon bij de vruchten te laten komen.
Er is altijd genoeg te doen, maar vergeet ook zeker niet om te genieten. Voor wie nog weg gaat: fijne vakantie en tot in september.
robbertlauret.wordpress.com 